Dấu ấn ở nơi thành lập “Chi bộ Đảng đầu tiên” tỉnh Đồng Tháp

Theo dòng lịch sử, Đảng bộ Đồng Tháp đã lãnh đạo nhân dân tỉnh nhà cùng với cả nước thắng lợi hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, giành độc lập cho dân tộc. Trong đó một trong những dấu mốc quan trọng của tổ chức Đảng là sự ra đời của Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên của tỉnh Đồng Tháp tại xã Hòa An, thành phố Cao Lãnh.

Tại xã Hòa An, thành phố Cao Lãnh nơi có truyền thống yêu nước, tổ chức hội thanh niên yêu nước tại đây phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ với nhiều hội viên là những nam nữ thanh niên nhiệt tình, hăng hái. Năm 1927, với tinh thần nhiệt huyết, năng nổ, thông minh của mình, đồng chí Phạm Hữu Lầu đã được kết nạp vào tổ chức Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên. Được cử làm Chi hội trưởng thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội tại Hòa An, tổ chức đầu tiên của Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên tại Cao Lãnh.

Với cương vị là Chi hội trưởng, Đồng chí đã lãnh đạo nhân dân đấu tranh chống lại bọn cường quyền bóc lột, nâng cao uy tín của Hội. Tháng 10/1929, đồng chí Phạm Hữu Lầu được kết nạp vào An Nam Cộng sản Đảng. Tháng 11/1929, Tổ thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội tại Hòa An được công nhận là Chi bộ An nam Cộng sản Đảng, đây là chi bộ đầu tiên được thành lập tại ấp Hòa Lợi, làng Hòa An, đồng chí Phạm Hữu Lầu được bầu làm Bí thư chi bộ. Lễ công nhận được tổ chức tại Vườn Mù U (làng Hòa An), dưới sự chủ trì của đồng chí Ung Văn Khiêm. Lúc này gồm 06 đồng chí, đến tháng 2/1930 Chi bộ được gọi là Chi bộ Cao Lãnh, gồm 08 đồng chí. Sau khi được thành lập, chi bộ đã nhanh chóng tập hợp, tuyên truyền nhiều quần chúng, thanh niên yêu nước tiến bộ và phát triển tổ chức cơ sở đảng. Chi bộ đã tổ chức quán triệt Cương lĩnh Chính trị đầu tiên của Đảng trong đảng viên để đảng viên nắm vững đường lối của Đảng; bản thân mỗi đảng viên và tổ chức cơ sở đảng luôn tích cực, hăng hái tập hợp, vận động, đoàn kết quần chúng vào các tổ chức cách mạng.

Tiếp theo chi bộ đầu tiên ở tỉnh Đồng Tháp được thành lập, ở các địa phương khác trong tỉnh, nhiều chi bộ khác cũng lần lượt thành lập như: Chi bộ Lấp Vò thành lập vào tháng 11/1929; Chi bộ Phong Hòa thành lập vào cuối tháng 11/1929; Chi bộ Long Thuận (quận Hồng Ngự) thành lập vào tháng 02/1930;… Đến đầu năm 1930, có thêm một số chi bộ thành lập tại quận Cao Lãnh và tổng Phong Thạnh Thượng. Các chi bộ này đặt dưới sự lãnh đạo của Chi bộ Cao Lãnh.

Ngày nay, trên tuyến đường Hòa Đông thuộc xã Hòa An, thành phố Cao Lãnh có hai công trình lịch sử - văn hóa, đó là nhà bia ghi danh liệt sĩ và bia lưu niệm nơi thành lập Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên của tỉnh Sa Đéc (nay là tỉnh Đồng Tháp). Nhà bia và bia đặt tại ấp Hòa Lợi, xã Hòa An nơi đây vào tháng 11/1929, Chi bộ Đảng đầu tiên của tỉnh ra đời, lúc đó tên gọi là An Nam Cộng sản Đảng. Chi bộ có 6 đảng viên, trong đó có 3 người Hòa An gồm: Giáo Cảnh, Ba Mãng và Tư Ý. Bia có thiết kế là chiếc búa liềm to, tượng trưng lá cờ Đảng. Trên đầu búa là bông sen cách điệu với nhiều cánh chồng lên như những trang lịch sử, chính giữa là vòng cung nổi có dòng chữ An Nam Cộng sản Đảng. Phía dưới là hàng chữ Chi bộ đầu tiên. Bia được đặt trên nền cao. Phía trước là khoảng sân và đường đi vào xây bê tông, có những bồn hoa, cây cảnh đẹp. Bên cạnh có 10 cây to tỏa bóng mát. Phía sau còn có những hàng cây mù u.

Chi bộ đầu tiên, ấp Hòa Lợi, xã Hòa An, thành phố Cao Lãnh

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân Đồng Tháp luôn một lòng yêu nước, yêu quê hương; đoàn kết; có tinh thần lao động cần cù, sáng tạo; tình nghĩa, thủy chung… luôn tin tưởng và hăng hái thực hiện theo chủ trương của Đảng, nhiều phong trào đấu tranh cách mạng trong tỉnh diễn ra mạnh mẽ, rộng khắp, liên tục, góp phần cùng nhân dân cả nước làm nên cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945. Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quân và dân tỉnh nhà đã lập nên nhiều chiến công, góp phần cùng với cả nước giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Phát huy truyền thống đấu tranh cách mạng vẻ vang của Đảng bộ và của quê hương Đồng Tháp, toàn Đảng bộ, toàn dân, toàn quân đoàn kết một lòng, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thử thách, để vươn lên phát triển vững bước tiến lên giành những thắng lợi to lớn hơn nữa trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, ra sức xây dựng quê hương đất Sen hồng phát triển nhanh và bền vững./.

Cao Quang Thống